Om de ernst van een brandwond te beoordelen, moet rekening worden gehouden met 5 factoren.
1. De omstandigheden
De blootstellingsduur (hoe langer deze is, hoe dieper de brandwond) en het type product dat verantwoordelijk is voor de brandwond moet worden geïdentificeerd. Als er sprake is van een chemische of elektrische brandwond is dringend medisch advies noodzakelijk.
2. Het profiel van de patiënt1
De leeftijd is een bepalende factor bij de prognose. Brandwonden zijn ernstiger bij kinderen jonger dan 5 jaar en bij personen die ouder zijn dan 60 jaar omdat hun vermogen tot genezing en bestrijding van infecties beperkter is.
Sommige chronische aandoeningen (diabetes, hartfalen, nierfalen, immunosuppressie) verslechteren de prognose van de brandwond in ernstige mate.
3. De locatie
Sommige locaties bemoeilijken de behandeling en verhogen de vitale en functionele risico’s.
Zo kunnen brandwonden in het gezicht acute ademnood veroorzaken door het snel optreden van oedeem.
Brandwonden aan de handen kunnen vaak functioneel invaliderende gevolgen hebben.
4. De omvang van de brandwond2
Bij het bepalen van de omvang van de brandwond wordt de Regel van Wallace gebruikt. Hierbij gebruikt men de handpalm die ongeveer 1% van het lichaamsoppervlak vertegenwoordigt.
Indien het getroffen oppervlak 10% van het totale lichaamsoppervlak bij een volwassene bedraagt, en 5% bij een kind,
of telkens u dit nodig acht, moet u contact opnemen met de hulpdiensten.
Regel van 9 van Wallace voor volwassenen
Elk deel van het lichaam vertegenwoordigt ongeveer 9% of een veelvoud daarvan van het lichaamsoppervlak:
- Hoofd: 9%
- Borstkas: 2 x 9%
- Buik: 2 x 9%
- Bovenste ledematen: 2 x 9%
- Onderste ledematen: 4 x 9%
- Genitaliën: 1%
5. De diepte3
Om de ernst van een brandwond te bepalen, moet ook rekening worden gehouden met de diepte ervan.
| Stadium | Klinisch aspect | Evolutie |
| 1ste graadsbrandwonden | Levendige felrode kleur + pijn opperhuid |
4 tot 5 dagen |
| Oppervlakkige 2de graadsbrandwonden | Levendige felrode kleur + pijn + blaren Volledige opperhuid + papillaire laag |
10 tot 14 dagen |
| Diepere 2de graadsbrandwonden | Wit/roze + pijn + blaren Volledige opperhuid + papillaire laag + reticulaire laag |
3 tot 5 weken |
| 3de graadsbrandwonden | Wit of zwart + geen gevoeligheid Volledige opperhuid + volledige dermis |
Huidtransplantatie noodzakelijk |
Hoe de diepte van een brandwond te beoordelen?3
Eerstegraadsbrandwonden
Bij eerstegraadsbrandwonden is alleen de opperhuid geraakt.
Er is geen blaarvorming en de huid is rood en pijnlijk.
De genezing gebeurt spontaan binnen 4 tot 5 dagen zonder latere gevolgen.
Oppervlakkige tweedegraadsbrandwonden
Bij oppervlakkige tweedegraadsbrandwonden zijn de epidermis en de papillaire laag beschadigd.
Morfologisch gezien kan men dit herkennen door een rode, sterk doorbloede en zeer gevoelige huid en ook doordat er blaarvorming optreedt.
Spontane genezing treedt op binnen 10 tot 14 dagen, zonder blijvende gevolgen, maar het duurt vaak wat langer voordat donkere vlekken weer verdwenen zijn.
Diepere tweedegraadsbrandwonden
Bij diepere tweedegraadsbrandwonden zijn de opperhuid, de papillaire laag en de reticulaire laag beschadigd. Net zoals bij de oppervlakkige tweedegraadsbrandwonden treedt blaarvorming op, maar de huid ziet er wit-rozig uit, is slecht doorbloed en weinig gevoelig.
Een diepere tweede graadsbrandwond geneest in 3 tot 5 weken wanneer er geen infectie is, maar laat littekens achter.
Derdegraadsbrandwonden
Bij derdegraadsbrandwonden is de huid volledig vernietigd, met inbegrip van de volledige opperhuid, dermis en soms ook tot in de hypodermis. De huid is afgestorven, zonder blaarvorming, min of meer donker gekleurd (gaande van wit tot zwart via bruin) en is totaal ongevoelig.
Doordat de cellen van de epidermis volledig vernietigd zijn, is spontane genezing niet meer mogelijk. De uiteindelijke sluiting van de huid kan alleen worden verkregen via een chirurgische behandeling.
